وبلاگ

رودسری – اوایل امسال بود که کتاب «جهاد تبیین در اندیشه حضرت آیت‌ا… العظمی خامنه‌ای» روانه بازار نشر شد؛ کتابی که درصدد بود این دغدغه مهم رهبرانقلاب را در قالب کلیدواژه‌ای راهبردی در بیانات معظم‌له، بررسی و تحلیل کند. انجام این مهم و تدوین و تألیف این کتاب، توسط حجت‌الاسلام والمسلمین سعید صلح‌میرزایی و جمعی از دوستان او در انتشارات انقلاب اسلامی صورت گرفت. در پی بیانات اخیر رهبرانقلاب و توجه دادن ایشان به موضوع «جهاد تبیین» برای تنویر افکار جوانان و نوجوانان، به سراغ حجت‌الاسلام صلح‌میرزایی رفتم و از وی خواستم با توجه به تحقیق و بررسی‌هایی که برای تدوین کتاب داشته‌ است، به سوالاتم در این زمینه پاسخ دهد. آن ‌چه در ادامه می‌خوانید، پرسش‌های من و پاسخ‌هایی است که مؤلف کتاب «جهاد تبیین» به آن ها داده است.

مقوله جهاد تبیین و ارتباط آن با جوانان و نوجوانان را می‌توان از دو جهت بررسی کرد؛ نخست، وظایف خواص و اهالی کار فرهنگی درباره  جوانان و نوجوانان و دوم، مأموریت‌ها و نقش اساسی جوانان و نوجوانان در جهاد تبیین. درباره بخش نخست، باید به چند نکته و الزام ویژه و مهم توجه داشته‌ باشیم؛ اول این ‌که بدانیم محبت، اکسیری است که رمز موفقیت انبیای الهی و ائمه اطهار (علیهم السلام) و علمای ربانی بوده است. در جهاد تبیین، به ویژه برای مخاطبان جوان و نوجوان، محبت حرف اول را می‌زند و در مرحله بعد، استدلال قرار دارد. دوم این‌ که یادمان نرود هدف از جهاد تبیین، اقناع دل و ذهن است و نه اسکات (ساکت کردن) طرف مقابل. نباید با بحث‌های جدلی، جوان را خاموش کرد؛ بلکه باید او را در یک سلوک فکری قرار داد تا خود به قناعت فکری برسد. سوم این‌ که شاید بتوان گفت، امروزه زیست مجازی نوجوانان و جوانان بیش از زیست آن ها در فضای حقیقی شده‌ است، بنابراین غفلت از جهاد تبیین مجازی، پذیرفته نیست. چهارم این‌ که برای ارتباط با مخاطب جوان و نوجوان، علاوه بر اطلاعات، مهارت‌هایی همچون مهارت اقناع اندیشه و تأثیرگذاری کلام لازم است و صرف بمباران اطلاعاتی مخاطب، ثمره‌ اقناعی ندارد. پنجم این ‌که، اولویت در جهاد تبیین، باید مخاطب مومن و انقلابی باشد و پس از تجهیز این مخاطب، خود او با مراجعه به شبکه‌ معاشرانش (اعم از خانواده، دوست، همکلاسی، همکار و …) پیام را به مخاطب خاکستری برساند. البته این سخن، مربوط به اقدامات شبکه‌ای و تشکیلاتی است و گر نه همه ما وظیفه داریم که ذهن افراد موجود در شبکه‌ معاشران خودمان را از غبار تحریف و روایت ‌های دروغ پاک کنیم. ششمین و آخرین نکته این‌ که توجه داشته‌ باشیم صبر و استقامت از لوازم مهم جهاد تبیین است. نباید توقع داشت که با یک یا دو پیام و گفت‌وگو، مخاطب با ما هم‌نظر شود. همان ‌طور که دشمنان ما از هر راه و وسیله‌ای برای همراه کردن مخاطبانشان استفاده می‌کنند، ما نیز موظف هستیم بیش از دشمن، استقامت داشته‌ باشیم که خداوند متعال فرموده‌ است: «فَمَا اسْتَقَامُوا لَکُمْ فَاسْتَقِیمُوا لَهُمْ» (توبه – 7).

ببینید، جمعیت جوان، مؤمن و انقلابی کشور ما، همیشه در همه‌ صحنه‌های نهضت، دفاع مقدس و دفاع از حرم، جهاد علمی و جهاد سازندگی و کار خودجوش فرهنگی، جلودار و پیشران بوده است. با صدور فرمان جهاد تبیین، این طیف پرانرژی و مخلص به میدان آمدند و در حد توان خود به انجام این مهم پرداختند و به اعتقاد بنده، از این به بعد هم، چنین خواهد بود. علاوه بر الزامات بیان شده در ابتدای صحبت، آن ‌چه درباره نوجوانان و جوانان لازم است مدنظر قرار گیرد، بحث آموزش و توانمندسازی آن هاست؛ سرفصل‌هایی مانند « معارف انقلاب اسلامی و معارف بنیادین اسلامی»، «تاریخ معاصر»، «غرب ‌شناسی و بررسی نقاط قوت و ضعف غرب»، «دستاوردهای انقلاب اسلامی و ظرفیت‌های آن برای ساختن آینده‌ای روشن»، «بصیرت رسانه‌ای» و مهارت ‌هایی مانند توانایی گفت‌وگوی مؤثر، مهارت اقناع اندیشه و مانند آن نیز، باید در بحث آموزش و توانمندسازی جوانان و نوجوانان مورد توجه قرار گیرد تا آن ها بتوانند نقش بیشتری در عرصه جهاد تبیین داشته‌ باشند. نکته دیگر، هم‌افزایی و انجام کار شبکه‌ای است که باید آن را از الزامات جهاد تبیین بدانیم. ضرورت دارد بسترهای مناسب برای شبکه شدن نوجوانان و جوانان در این امر، توسط مسئولان مراکز فرهنگی و مساجد، در سطوح شهرستانی، استانی و ملی، حاصل شود تا آن ها بتوانند از این ارتباط، در راستای تقویت نقش خودشان در جهاد تبیین بهره ببرند.